เมื่อวันที่ 16 เม.ย.ที่ผ่านมา หลายคนคงทราบข่าวการจากไปอย่างสงบของ อาจารย์รัชนี ศรีไพรวรรณ วัย 82 ปี ผู้สร้างตำนานแบบเรียนภาษาไทย มานะ มานี ปิติ ชูใจ ซึ่งแบบเรียนภาษาไทยชุดนี้ จะใช้เรียนในระดับประถมศึกษาปีที่ 1-6 รวม 12 เล่ม ภาพสวยที่ใช้ประกอบวาดขึ้นโดย เตรียม ชาชุมพร นักเขียนการ์ตูนและนิยายภาพ จากชัยพฤกษ์การ์ตูน, โอม รัชเวทย์ และปฐม พัวพิมล ซึ่งมีการใช้แบบเรียนนี้ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2521 จนกระทั่ง พ.ศ. 2537 กระทรวงศึกษาธิการ ประกาศยกเลิกแบบเรียนชุดนี้ เนื่องจากมีเนื้อหาที่ไม่ทันต่อยุคสมัย จากนั้น TLCC เมืองเมลเบิร์น ประเทศออสเตรเลีย ได้ขออนุญาตกระทรวงศึกษาธิการไทย นำชุดแบบเรียนนี้ไปใช้ป็นหนังสือเรียนสอนภาษาไทยให้แก่ชาวไทยและชาวต่างชาติตั้งแต่ปี พ.ศ. 2524 จนถึงปัจจุบัน
 

เมื่อปี 2544 นิตยสารอะเดย์ ฉบับที่ 5 ประจำเดือนมกราคม ก็นำเรื่องราวเกี่ยวกับแบบเรียนชุดนี้ มาเผยแพร่เป็นเรื่องจากปก และต่อมายังเชิญรัชนี ผู้เขียนเรื่องตามแบบเรียนเดิม ขอให้เขียนวรรณกรรมชุดใหม่ในชื่อ ทางช้างเผือก โดยนำเค้าโครงมาจากเรื่องดังกล่าว แล้วนำลงตีพิมพ์ระหว่างฉบับที่ 26 ประจำเดือนตุลาคม พ.ศ. 2545 จนถึงฉบับที่ 37 ประจำเดือนกันยายน พ.ศ. 2546 รวมทั้งสิ้น 12 ตอน ซึ่งเนื้อหาดำเนินไปอย่างสมจริงมากขึ้น และเป็นเรื่องยาวต่อเนื่องกัน ต่างจากเรื่องราวในแบบเรียน ที่ต้องระมัดระวังในสำนวนภาษา และถ้อยคำที่กำหนดให้เรียนรู้ตามหลักสูตร โดยในเดือนกันยายนปีถัดมา (พ.ศ. 2547) สำนักพิมพ์อะบุ๊ก นำมาตีพิมพ์รวมเล่ม และเพิ่มเนื้อหาเรื่องราวมากขึ้น รวมทั้งมีตัวละครใหม่เพิ่มเติม หลังจากนั้นยังมีการพิมพ์ซ้ำอีกหลายครั้ง

 

และเมื่อช่วงเดือนมีนาคม 2557 ที่ผ่านมา ในวาระที่แบบเรียนภาษาไทยชุด 'มานะ มานี ปิติ ชูใจ' ครบรอบ 30 ปี ก็ได้ถูกนำมาสร้างเป็นละครเวทีอีกครั้ง ภายใต้ชื่อ “มานีและชูใจ Come here and Show heart"” ผลิตโดยบริษัท เลยดูดี สตูดิโอ รับหน้าที่เขียนบทและกำกับการแสดงโดย ศุภกร เหรียญสุวรรณ โดยได้นักแสดงชื่อดังมาร่วมงานกันอย่างคึกคัก ไม่ว่าจะเป็น นุ่น-ศิรพันธ์ วัฒนจินดา รับบทมานี เอ๋-มณีรัตน์ คำอ้วน เป็นชูใจ วิทย์-พชรพล จั่นเที่ยง รับบทปิติ เป้-ทวีฤทธิ์ จุลละทรัพย์ รับบทเพชร ละครเวทีเรื่องนี้ก็ได้รับการตอบรับอย่างอบอุ่น

 

วันนี้เรามารำลึกตัวละครแบบเรียนภาษไทย มานะ มานี ปิติ ชูใจกันซะหน่อยแล้วกัน
มานะ รักเผ่าไทย : พี่ชายของมานี เลี้ยงสุนัขไว้ตัวหนึ่งชื่อ เจ้าโต เขาขยันตั้งใจเรียน จึงมีผลการเรียนดี จึงเป็นนักเรียนคนเดียวของโรงเรียน ที่สามารถเข้าศึกษาต่อระดับมัธยมศึกษาในกรุงเทพมหานคร เมื่อจบการศึกษาชั้นประถมปีที่ 6

มานี รักเผ่าไทย : น้องสาวของมานะ เลี้ยงนกแก้วไว้ตัวหนึ่ง เมื่อขึ้นชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เพื่อนๆ เลือกตั้งให้เธอเป็นรองประธานนักเรียน

ปิติ พิทักษ์ถิ่น : เลี้ยงม้าไว้ตัวหนึ่งชื่อ เจ้าแก่ แต่ภายหลังก็ตายไปตามวัย ทำให้ปิติเสียใจมาก ต่อมาเขาถูกรางวัลสลากออมสิน เป็นเงิน 10,000 บาท จึงนำไปซื้อลูกม้าตัวใหม่ เพื่อทดแทนเจ้าแก่ และตั้งชื่อให้ว่า เจ้านิล

วีระ ประสงค์สุข : มีพ่อเป็นทหาร แต่เสียชีวิตในระหว่างรบ ตั้งแต่วีระยังอยู่ในท้อง ส่วนแม่ตรอมใจ เสียชีวิตหลังจากคลอดวีระได้ 15 วัน ทำให้เขาต้องอยู่กับลุงตั้งแต่เกิด และเลี้ยงลิงแสมไว้ตัวหนึ่งชื่อ เจ้าจ๋อ

ดวงแก้ว ใจหวัง : มีบ้านเกิดอยู่ที่จังหวัดสุพรรณบุรี

ชูใจ เลิศล้ำ : เป็นเพื่อนสนิทของมานี เลี้ยงแมวไว้ตัวหนึ่งชื่อ สีเทา เธอพักอยู่กับย่าและอาตั้งแต่ยังเล็ก โดยไม่ทราบว่าใครเป็นพ่อแม่ ซึ่งความจริงก็คือ พ่อเสียชีวิตตั้งแต่เธอมีอายุเพียง 1 ขวบ ส่วนแม่อาศัยอยู่ในต่างประเทศ และต่อมาก็เดินทางกลับมา ตั้งใจจะรับลูกสาวกลับไปอยู่ด้วยกัน แต่เธอเลือกจะอยู่กับย่าต่อไป

สมคิด : เมื่อจบการศึกษาชั้นประถมปีที่ 6 แล้ว เขาย้ายกลับไปอาศัยอยู่กับปู่ และศึกษาต่อชั้นมัธยมที่จังหวัดภูเก็ต

เพชร : เกิดในครอบครัวยากจน มีบ้านเกิดอยู่ที่จังหวัดอุบลราชธานี เคยพุ่งฉมวกเข้าปักงูในอุโมงค์ เพื่อช่วยเหลือเพื่อน แม่ของเขาถูกงูกัดเสียชีวิต ขณะเข้าไปเก็บหน่อไม้ในป่า

จันทร : เป็นเด็กหญิงพิการขาลีบข้างหนึ่ง ในตอนท้ายของเรื่อง โรงเรียนคัดเลือกให้เป็นผู้แทนร้องเพลง "ความฝันอันสูงสุด" รวมถึงอ่านทำนองเสนาะถวาย เฉพาะพระพักตร์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จากนั้นทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้หน่วยแพทย์พระราชทาน รับเธอไปผ่าตัดขาที่กรุงเทพมหานคร จนกระทั่งหายเป็นปกติ

คุณครูไพลิน : เป็นครูประจำชั้น ตั้งแต่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 3 เมื่อคราวไฟไหม้ตลาด เธอมีโอกาสพบ ทวีป เกษตรอำเภอเป็นครั้งแรก และต่อมาลูกศิษย์ของเธอ เป็นสื่อนำพาให้รู้จักคุ้นเคย และแต่งงานกันในที่สุด โดยทั้งคู่มีบุตรสาวด้วยกัน 1 คน

คุณครูกมล : เป็นครูประจำชั้น ตั้งแต่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 - 6
 

และถ้าใครอยากจะกลับไปอ่านแบบเรียนที่เคยเรียนมาเมื่อครั้งยังเด็ก ทบทวนความทรงจำกับแบบเรียนภาษาไทย มานะ มานี ปิติ ชูใจ สามารถเข้าไปโหลดได้ตามลิงค์นี้ นะครับ และสุดท้ายนี้ ทางทีมงานและสมาชิกหนังดีดทคอมขอร่วมไว้ลัยกับการจากไปของ อาจารย์รัชนี ศรีไพรวรรณ ที่ทำให้พวกเราได้เรียนหนังสือดีๆ มีประโยชน์และมันยังคงอยู่ในความทรงจำของพวกเราตลอดไป ขอบคุณครับ