ฮาเวียร์ บาร์เด็ม ชื่อเกิด ฮาเวียร์ อังเคล เอนซีนัส บาร์เด็ม (Javier Angel Encinas Bardem) เกิดเมื่อวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2512 เขาคือนักแสดงชาวสเปนคนแรกที่ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์สาขาดารานำชายยอดเยี่ยม จากการรับบทเป็นกวีชาวคิวบา ไรนัลโด้ อารีนัส ในภาพยนตร์ของูเลี่ยน ชเนเบล เรื่อง Before Night Falls เขายังได้รับรางวัลดารานำชายยอดเยี่ยมที่งานเทศกาลภาพยนตร์เมืองเวนิสจากบทเดียวกันนี้
ในปี 2004 เขาคว้ารางวัลดารานำชายยอดเยี่ยมจากงานเทศกาลภาพยนตร์เมืองเวนิสได้อีกครั้ง จากบทบาทในภาพยนตร์ของอเลฮานโดร อามีนาบาร์ เรื่อง The Sea Inside ซึ่งทำให้เขาได้รับรางวัลโกย่า และได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลลูกโลกทองคำด้วย ผลงานภาพยนตร์เรื่องอื่นๆ ของบาร์เด็ม ได้แก่ Golden Balls, The Tit and the Moon, Between your Legs, Dias Contados (ได้รับรางวัลดารานำชายยอดเยี่ยมจากงานเทศกาลภาพยนตร์ซานเซบาสเตียน), Mouth to Mouth, Ecstasy, ภาพยนตร์ของอัลโมโดวาร์ เรื่อง Live Flesh, Dance with the Devil, Washington Wolves และ Second Skin
ผลงานภาพยนตร์เมื่อเร็วๆ นี้ของบาร์เด็ม ได้แก่ ผลงานการกำกับชิ้นแรกของจอห์น มัลโกวิช เรื่อง The Dancer Upstairs, ภาพยนตร์ของเฟอร์นันโด ลีออน เดอ อาราโนอา เรื่อง Mondays in the Sun ซึ่งได้รับรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมที่งานเทศกาลภาพยนตร์ซานเซบาสเตียน, ภาพยนตร์ของไมเคิล มานน์ เรื่อง Collateral และ Goya's Ghosts ซึ่งเขาได้ประกบบทกับนาตาลี พอร์ตแมน ผลงานใหม่ของบาร์เด็ม ได้แก่ ภาพยนตร์ของนิวไลน์ เรื่อง Love in the Time of Cholera