ลพ บุรีรัตน์ มีชื่อจริงว่า วิเชียร คำเจริญ ชื่อเล่น หงิม เกิดที่บ้านบางมะยม ตำบลบางลี่ อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี จบชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนสิงหฤกษ์ประสิทธิ์ที่อำเภอท่าวุ้ง และจบสายวิชาชีพแผนกช่างตัดผมจากโรงเรียนการช่างลพบุรี ด้วยบุคลิกชื่นชอบการฟังและขับร้องเพลงมาตั้งแต่วัยเยาว์วัยจึงมีความปรารถนาที่จะเป็นนักร้องและนักแต่งเพลงจึงได้เดินทางเข้ากรุงเทพฯเพื่อสมัครเข้าวงดนตรีต่างๆ แต่ด้วยความที่เป็นคนน้ำเสียงไม่ดี รูปร่างไม่หล่อ จึงไม่ประสบความสำเร็จจนต้องกลับมาบ้านอยู่หนึ่งปี จนเมื่อปี พ.ศ. 2502 วงดนตรีกรุงเทพแมมโบของบังเละ วงษ์อาบูมาไปเปิดการแสดงที่ลพบุรีจึงได้มามาฝากตัว ในที่สุดก็มีโอกาสได้พบกับครูไพบูลย์ บุตรขันและสมัครเป็นลูกศิษย์เรียนการเขียนเพลง ภายหลังได้ทดลองแต่งเพลงในแนวเพลงหวานชื่อเพลง กอดหมอนนอนเพ้อ (ภายหลังทูล ทองใจเป็นผู้ขับร้องเพลงนี้) ให้ครูไพบูลย์ดู ครูไพบูลย์ชื่นชมในลีลาการแต่งเพลงจึงได้เขียนจดหมายฝากตัวให้ถือไปให้ครูมงคล อมาตยกุล หัวหน้าวงดนตรีจุฬารัตน์ เนื้อความตามลายมือหมึกสีแดงครูไพบูลย์เขียนว่า ฝากเข้าประจำในตำแหน่งแต่งเพลง ร้องเพลงพอใช้
ครูมงคลจึงรับเข้าวงวงดนตรีจุฬารัตน์โดยใช้ชื่อในวงว่า กนก เกตุกาญจน์ แต่ได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ขายหนังสือที่ระลึกและยืนคุมประตูเก็บค่าเข้าชม ภายหลังครูไพบูลย์จึงได้แต่งเพลง ลิเกสมัครเล่น ให้ร้องเมื่อปี พ.ศ. 2506 ก่อนจะตั้งชื่อให้ใหม่เป็น ลพ บุรีรัตน์ เมื่อปี พ.ศง 2514 จนเมื่อครูมงคงได้ยุบวงดนตรีจุฬารัตน์ในปี พ.ศ. 2516 ครูลพ บุรีรัตน์จึงได้หันมาแต่งเพลงเองอัดเสียงเองในแนวเพลงตลกอย่าง โนราห์หาย, เดี๋ยวหม่ำเสียหรอก อยู่ระยะหนึ่ง ก่อนที่จะหันไปเอาดีด้านแต่งเพลงเพียงอย่างเดียวในเวลาต่อมา
ครูลพ บุรีรัตน์ มีผลงานแต่งเพลงลูกทุ่งที่สร้างชื่อให้กับนักร้องจำนวนมาก เช่น ยอดรัก สลักใจ ศรเพชร ศรสุพรรณ ก้องเพชร แก่นนคร แต่ที่มีชื่อเสียงที่สุด คือ พุ่มพวง ดวงจันทร์ ในช่วงปี พ.ศ. 2525 - 2530 ครูลพเปลี่ยนแนวการร้องให้หันมาร้องเพลงสนุก และได้การความชื่นชม ได้รับการตอบรับเป็นอย่างอย่างดี จนได้รับฉายา ราชินีลูกทุ่ง เพลงที่มีชื่อเสียง ได้แก่เพลง สาวนาสั่งแฟน, นัดพบหน้าอำเภอ, อื้อฮือหล่อจัง, กระแซะเข้ามาซิ, ดาวเรืองดาวโรย, ขอให้รวย เป็นต้น
ครูลพ บุรีรัตน์ ได้รับรางวัลแผ่นเสียงทองคำพระราชทาน จากเพลง ข้าคือไทย (ก้องเพชร แก่นนคร) ในปี พ.ศ. 2520 รางวัลนักรบ (ยอดรัก สลักใจ) ในปี พ.ศ. 2522 ทำดีซักทีเถอะน่า ในปี พ.ศ. 2525 รางวัลพระราชทานกึ่งศตวรรษลูกทุ่งไทย จากเพลง สาวนาสั่งแฟน (พุ่มพวง ดวงจันทร์) และ เข้าเวรรอ (ศรเพชร ศรสุพรรณ) ในปี พ.ศ. 2532 และ สยามเมืองยิ้ม (พุ่มพวง ดวงจันทร์) ในปี พ.ศ. 2534
ในปี พ.ศ. 2525 ได้รับรางวัลเชิดชูเกียรติ ในฐานะนักประพันธ์เพลงตัวอย่าง และได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (นักแต่งเพลงลูกทุ่ง) ประจำปี พ.ศ. 2548
