ไมเคิล เบย์ เป็นหนึ่งในผู้กำกับการแสดงภาพยนตร์แนวแอ็คชั่นที่ประสบความสำเร็จคนหนึ่งของวงการ เขาได้เป็นผู้นำการสร้างภาพยนตร์เรื่อง Bad Boy II ซึ่งเป็นหนึ่งในภาพยนตร์ที่ได้รับความนิยมที่สุดในช่วงฤดูร้อน ปี 2003 และทำรายได้จากบ๊อกซ์ออฟฟิศมากกว่า 270 ล้านเหรียญจากทั่วโลก โดยได้ร่วมงานกับวิลล์ สมิธ และมาร์ติน ลอว์เรนซ์ ภาพยนตร์เรื่องนี้นับว่าเป็นเรื่องที่ห้าของเบย์ในการร่วมงานกับผู้อำนวยการสร้างเจอร์รี่ บรั๊คไฮเมอร์
เบย์เริ่มงานการกำกับการแสดงภาพยนตร์เรื่องแรกในปี 1995 จากภาพยนตร์เริ่มแรกคือเรื่อง Bad Boys ซึ่งทำให้วิลล์ สมิธและ มาร์ติน ลอว์เรนซ์ กลายเป็นดาราภาพยนตร์แอ๊คชั่นและเป็นการร่วมงานอย่างประสบความสำเร็จอย่างใหญ่หลวงระหว่างเบย์และ บรั๊คไฮเมอร์ และในปีต่อมาเบย์ยังได้รับความสำเร็จเพิ่มมากขึ้นสำหรับภาพยนตร์แอ๊คชั่นฟอร์มยักษ์เรื่อง The Rock ซึ่งแสดงนำโดย ชอน คอนเนอรี่ นิโคลลาส เคจ และ เอ็ด แฮร์ริส ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับความนิยมและการวิพากวิจารณ์และทำรายได้เกินกว่า 335 ล้านเหรียญจากทั่วโลกและได้กลายเป็นหนึ่งในภาพยนตร์สุดยอดฮิตของปี 1996
โดยได้รับความสำเร็จอย่างต่อเนื่อง เบย์ได้ร่วมงานกับบรั๊คไฮเมอร์ เพื่อสร้างภาพยนตร์เรื่อง Armageddon ซึ่งมีเค้าโครงเรื่องที่เบย์ได้ร่วมงานกับผู้เขียนคือ โจนาธาน เฮลสเลห์ นำแสดงโดย บรู๊ซ วิลลิส เบน เอฟเฟล็ก บิลลี่ บ๊อบ ธอร์นตั้น และ ลิฟ ไทเลอร์ ภาพยนตร์เรื่อง Armageddon ทำรายได้มากกว่า 550 ล้านเหรียญจากทั่วโลกและเป็นภาพยนตร์ที่ทำรายได้สูงที่สุดของโลกในปี 1998 และทำให้เบย์เป็นหนึ่งในผู้กำกับการแสดงที่อายุน้อยที่สุดที่ทำภาพยนตร์ทำรายได้รวมกันแล้วถึงพันล้านเหรียญ
ต่อมาเบย์ได้เริ่มเหตุการณ์ที่น่าจดจำในประวัติศาสตร์เมื่อเขากำกับการแสดงภาพยนตร์เรื่อง Pearl Harbor ซึ่งเขาได้ร่วมอำนวยการสร้างกับ บรั๊คไฮเมอร์ ตำนานของความรักด้วยน้ำตาและสงคราม ภาพยนตร์เรื่องนี้แสดงนำโดย เบน เอฟเฟล็ก จอช์ ฮาร์ทเน็ทท์ เคธ เบคอินเซล จอน วอยท์และ อเล็ค บอลวิน ภาพยนตร์เรื่อง Pearl Harbour ได้รับความนิยมท่ามกลางผู้ชมรุ่นเยาว์และทหารผ่านศึกจากสงครามโลกครั้งที่สองและทำรายได้รวมแล้วกว่า 450 ล้านเหรียญ และในทุกวันนี้ยังเป็นดีวีดีที่ขายดีที่สุดตลอดเวลาอีกด้วย
เขาเป็นคนลอสแองเจลิส, แคลิฟอร์เนีย โดยกำเนิด เบย์สำเร็จการศึกษาจากโปรแกรมทางภาพยนตร์จากมหาวิทยาลัย Wesleyan University และยังได้เรียนที่วิทยาลัย Pasadenas Art Center College of Design เขาเริ่มงานจากงานทำมิวสิควิดีโอ และหลังจากนั้นไม่นาน เขาได้รับการจ้างจากบริษัท พรอพโพกันด้า ฟิลม์ ซึ่งเขาได้กำกับการแสดงวิดีโอที่ได้รับรางวัลสำหรับศิลปินวง แอโรสมิธ และดี ไวนิลส์
โดยค่อย ๆ เริ่มงานจากภาพยนตร์ โฆษณา เบย์ชนะเลิศรางวัล คลีโอ อวอร์ดจากผลงานโฆษณาทางโทรทัศน์เรื่องแรกของเขาสำหรับ กาชาดอเมริกัน เขายังได้กำกับการแสดงในโฆษณาบางเรื่องที่ได้เห็นกันทั่วไปและเป็นที่จดจำมากที่สุดในประวัติศาสตร์ รวมทั้งโฆษณาของ ไนกี้ บัดไวเซอร์ ลีวายส์ บูเกิ้ล บอย โคคา-โคล่า อิซูสุ มิลเลอร์ รถยนต์เมอร์ซิเดส และเรื่องล่าสุดคือแคมเปญของ วิคตอเรีย ซีเคร็ท บางที่โฆษณาที่ได้รับเกียรติมากที่สุด และท่ามกลางการลอกเลียนแบบ คืองานแคมเปญโฆษณาชื่อ Got Milk? ซึ่งเบย์เป็นผู้คิดสร้างสรรค์ขึ้น เขาได้รับรางวัล กรังปรีซ์ คลีโอ สำหรับภาพยนตร์โฆษณาแห่งปีสำหรับเรื่อง Got Milk?/Aaron Burr ซึ่งเป็นหนึ่งในสิบโฆษณายอดนิยมจากนิตยสาร USA Today และ ช่องประวัติศาสตร์ เบย์ยังได้รับรางวัล Museum of Modern Art Award สำหรับแคมเปญยอดเยี่ยมแห่งปี และเมื่อเขาอายุได้ 26 ปี เบย์ชนะเลิศรางวัลหลัก ๆ ทุกรางวัลของภาพยนตร์โฆษณา รวมไปถึง อีกหลายรางวัล สิงโตเงินและทองที่เมือง คานส์และรางวัล Directors Guild of America Award สำหรับ Outstanding Directorial Achievement สำหรับภาพยนตร์โฆษณา
เบย์ได้เริ่มสร้างบริษัทสร้างภาพยนตร์ชื่อ แพลตินั่ม ดูนส์ ซึ่งออกแบบเพื่อสร้างสรรค์ ภาพยนตร์ที่มีงบจำกัดเพื่อช่วยให้ผู้กำกับการแสดงหน้าใหม่ได้เริ่มงานในวงการภาพยนตร์ ภาพยนตร์ภายใต้การผลิตของบริษัท แพลตินั่ม ดูนคือ ภาพยนตร์สยองขวัญที่นำมาจินตนาการใหม่เรื่อง The Texas Chainsaw Massacre ซึ่งเบย์ได้กำกับการแสดง ผลงานการสร้างเรื่องต่อมาของบริษัท แพลตินั่ม ดูนส์ ซึ่งกำกับการแสดงโดยเบย์นั้นเป็นผลงานคลาสสิคที่นำกลับมาทำใหม่ เรื่อง The Amityville Horror ซึ่งออกฉายเมื่อต้นปีนี้ เรื่องต่อมาคือเรื่อง The Hitcher และยังจะมีผลงานอีกสี่เรื่องที่กำลังจะตามมาซึ่งเป็นของบริษัท แพลตินั่ม ดูนส์ อีกด้วย
เบย์ยังได้ช่วยก่อตั้งสถาบันผลิตภาพยนตร์โฆษณาและมิวสิควิดีโอ ชื่อว่า The Institute for the Development of Enhanced Perceptual Awareness ซึ่งเป็นตัวแทนของผู้กำกับการแสดงหลายต่อหลายท่าน
