เก่งกาจ จงใจพระ เดิมมีชื่อว่า ศรีไพร ใจพระ เกิดเมื่อวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2481 ที่ตำบลศาลเจ้าโรงทอง อำเภอวิเศษชัยชาญ จังหวัดอ่างทอง ในครอบครัวคนไทยเชื้อสายจีน ในอดีตเคยเป็นดาราภาพยนตร์ ผู้กำกับภาพยนตร์ นักจัดรายการวิทยุ นักร้องเพลงลูกทุ่ง และผู้จัดการวงดนตรีลูกทุ่ง โดยผลงานการแสดงที่เด่น ๆ ได้แก่ การรับบท ไอ้แว่น เพื่อนรักของ ไอ้คล้าว ในภาพยนตร์เรื่อง มนต์รักลูกทุ่ง ในปี พ.ศ. 2513 โดยแสดงคู่กับมิตร ชัยบัญชา และบุปผา สายชล ที่ต่อมากลายเป็นภรรยาของตนเอง
ต่อมา ได้เปลี่ยนชื่อ และนามสกุล และศึกษาโหราศาสตร์มาตั้งแต่เด็ก จนกลายเป็นหมอดูชื่อดัง โดยมักจะให้คำทำนายเกี่ยวกับสถานการณ์บ้านเมืองตามสื่อมวลชนเป็นระยะ ๆ โดยเริ่มงานครั้งแรกด้วยการเป็นคอลัมนิสต์โหรการเมืองในหนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ในปี พ.ศ. 2518
เก่งกาจเคยเป็นพิธีกรในรายการ "นายมั่ง นายคง คนสองยุค" โดยใช้ชื่อว่า "นายคง" ร่วมกับ "นายมั่น" (ประสาน ศิลป์จารุ) ออกอากาศตอนเวลา 12.30 น. ทางสถานี TTV 2
ชีวิตครอบครัวมีภรรยามาแล้วทั้งหมด 3 คน มีลูกที่เกิดกับภรรยาทั้ง 3 ทั้งหมด 6 คน โดยภรรยาคนปัจจุบันชื่อ มณฑา จงใจพระ ปัจจุบัน ถูกพิพากษาให้เป็นบุคคลล้มละลาย จากการเป็นหนี้สินจำนวนมากกับธนาคารกสิกรไทย เมื่อวันที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2552