เทียนจวงจวง เกิดที่กรุงปักกิ่งเมื่อปี 1952 พ่อของเขาคือ เทียนฟาง และแม่ของเขาคือ ยู่หลัน เขาทั้งสองเป็นนักแสดงผู้โด่งดังของจีน เมื่ออายุได้ 14 ปี เทียนจวงจวงเข้าร่วมเป็นยุวชน กองทัพแดง ในการปฏิวัติวัฒนธรรมของเหมาเจ๋อตุง ก่อนที่จะถูกส่งตัวไปรับการศึกษาใหม่ ที่จังหวัดจี้หลิน ต่อมาเขาหลบหนีจากจี้หลินโดยการเข้าร่วมกับกองทัพ ด้วยการทำหน้าที่เป็นตากล้องฝึกหัด และมีผลงานเป็นภาพยนตร์สารคดีทางการเกษตรกรรมหลายเรื่อง ในปี 1978 เขาสอบเข้าเรียนที่สถาบันภาพยนตร์ปักกิ่ง ในสาขาการกำกับ และมีผลงานภาพยนตร์นักศึกษาเรื่องแรกคือ Our Corner (1980) ซึ่งทำให้เขาถูกจับตามองในฐานะคลื่นลูกใหม่ ที่จะมาพัฒนาวงการภาพยนตร์จีน
The Horse Thief คือผลงานกำกับเรื่องแรกของเทียนจวงจวงที่สามารถชนะใจผู้ชมจำนวนมากในทวีปยุโรปและอเมริกาเหนือ จนทำให้เขาได้รับการยกย่องให้เป็นหนึ่งในผู้กำกับ รุ่นที่ 5 ที่โดดเด่นแห่งประเทศจีน